SÃO PAULO, Brezilya — Her akşam saat 19:00’da, Claudia Andujar, ünlü fotoğrafçıMasasına oturur, kulaklığını takar ve bilgisayarını açar.
Onunla sürekli bir skype randevusu var. carlo zacquini, yaklaşık 50 yıl önce Brezilya Amazon’undaki Yanomami halkıyla çığır açan işine başladığında tanıştığı bir misyoner. İkili, sayıları yaklaşık 38.000 olan Yerli grubun topraklarını korumasına yardımcı olmak için onlarca yıl antropolog Bruce Albert ile birlikte çalıştı ve şu anda yaşadıkları São Paulo’nun ünlü Avenida Paulista manzaralı apartmanına dönmeden önce köylerinde uzun süreler geçirdiler.
Orada, 1978’de üçlü, Andujar’ın pırıl pırıl beyaz oturma odasında boydan boya pencerelerin yanındaki ışık masasına oturdu ve bir plan yaptı. Yakında çıkacak fotoğraf kitaplarının negatifleriyle dağılmış halde, 14 yıl sonra yerli topraklarının sınırlarının çizilmesine yol açacak olan Yanomami ile yaptığı çalışmanın ana üssü haline geldi. Venezüella ve Brezilya arasındaki sınırda ve federal yasa uyarınca resmi korumalarında.
Şimdi, batan güneşin günün son ışıklarını aynı pencerelerden süzmesiyle, mekan artık eskisi kadar hareketli değil ama o kaotik geçmişin kalıntıları hala orada. Duvarlarda Andujar’ın samimi Yanomami portreleri asılıdır – bir çocuğun yüzünün yakın çekimi, bir diğeri soluk mavi suda yüzen, bir boyun ve omuz kıvrımı.
Yıllar içinde ona hediye edilen Yanomami ve diğer yerli sanat eserlerinden bazıları – kil ve ahşap heykeller, dokuma sepetler, boncuklardan, tohumlardan, çiçeklerden ve taşlardan yapılmış küpeler ve bilezikler – camla kaplıdır. Diğerleri, Amazon’da fotoğrafçılık ve aktivizm alanında bir ömür boyu yapılan çalışmaları temsil eden bir kitap koleksiyonunun ortasında raflarda sergileniyor. Öğeler arasında Andujar ve Zacquini’nin gençken çekilmiş siyah beyaz çıtçıtları ve Zacquini’nin saçlarının çoktan ağarmış olduğu bir renkli fotoğraf var.
91 yaşındaki Andujar, bir zamanlar evi diyebileceği uzun yerler listesinin bir parçası olan Yanomami ülkesine artık zorlu bir yolculuk yapamamaktadır, bu nedenle, hâlâ yan evde yaşayan ve çalışan Zacquini ile gece geç saatlerde yaptığı sohbetler onları güncel tutmaktadır. Bugün toplumun önündeki engeller. Bir süredir onları ayıran binlerce kilometreye rağmen, mücadelelerinde onlara yardım etmeye devam etmenin bir yolunu bulmak istiyordu.
Ve yaptı.
Yıllar önce çektiği fotoğraflar, bu kez Yanomami sanatçılarının işleriyle birlikte dünyayı bir kez daha dolaştı. “Yanomami Mücadelesi” Paris’teki Cartier Vakfı, São Paulo’daki Moreira Salles Enstitüsü ve Manhattan’daki The Shed tarafından Brezilyalı STK’larla işbirliği içinde düzenlenen bir sergi Hutukara Associationao Yanomami ve Instituto Socioambiental. 3 Şubat’tan 16 Nisan’a kadar Kulübe’de koşan Andujar, Yanomami’nin sesini yükselteceğini ve diğerlerini topraklarında hâlâ sürmekte olan trajediye karşı harekete geçmeye teşvik edeceğini umuyor.
Amazon yağmur ormanlarında
Asıl adı Claudine Haas olan Andujar, Romanya-Macaristan sınırındaki Transilvanya’da, Macar Yahudisi ve İsviçreli Protestan olan ebeveynleri ayrıldığında 9 yaşında büyüdü. 13 yaşında annesiyle birlikte Holokost’tan kaçtı ve memleketi İsviçre’ye döndü. Andujar’ın babası ve baba tarafından ailesinin çoğu götürüldü. Oradea Gettosu Polonya’daki Auschwitz’e ve hepsinin öldürüldüğü Almanya’daki Dachau’ya sürülmeden önce Transilvanya’da. Bakış açısını şekillendirecek ve hayatının geri kalanına rehberlik edecek bir andı.
Albert, “Hassasiyeti ve Yanomami için savaşmaya aşık olma şekli için gerçekten güçlü bir motivasyondu,” dedi. “Çocuklarda her zaman bilinçsiz bir suçluluk duygusu vardır, ‘Bir şeyler yapabilirdim. Keşke bir şey yapmış olsaydım.’” dedi.
Andujar, İsviçre ve New York City’de çalıştıktan sonra 1955’te Brezilya’ya yerleşerek ilk kez bir kamera aldı. Anadili Fransızca olan Portekizce bilmediği için çevresindekilerle iletişim kurmak için fotoğraf kullandı ve fotoğrafları Life, Aperture ve Realidade gibi ulusal ve uluslararası dergilerde yayınlandı.
Bir bölge olan Yanomami topraklarına ilk seyahatini 1970’lere kadar yapmadı. İsviçre’nin iki katı büyüklüğünde. 1974 yılında bir yıl boyunca Catrimani bölgesinde yaşamaya karar verdi. Ancak bir fotoğrafçı için alışılmışın dışında bir yıl olurdu. O 365 gün boyunca fotoğraf çekmeyecekti. Önce Yanomami’yi tanımak istedi ve onları tanıması gerekiyordu.
Birbirini derinden anlayarak, Yanomamilerin günlük yaşamlarındaki en samimi fotoğraflarından bazılarını yakaladı ve genellikle görünmezi -şamanlar tarafından tanımlanan vizyonlar, doğadaki dengenin önemi- görünür bir şeye dönüştürmenin yaratıcı yollarını buldu. çıplak gözle tanınabilir.
“Gökyüzündeki veya Malocas’ın tavanlarındaki çizimler gibi hafif bulanıklıklar yaratmak için çoklu pozlamalar kullanıyor veya kamerayı sonuna kadar sallıyor” diyor. Thyago Nogueira, Moreira Salles Enstitüsü’nde Çağdaş Fotoğraf Direktörü ve The Yanomami Struggle’ın küratörü. “Onların gördüklerini görebilmemiz için dünyaların bu çevirisini yaratmak için inşa ettiği bir dizi sanat nesnesi var.”
Aynı dönemde Brezilya 21 yıllık bir askeri diktatörlüğün ortasındaydı. 1970’lerin başında ülke, biri Yanomami topraklarından geçen de dahil olmak üzere geniş bir yol ağı inşa ederek Amazon’u madencilik, ağaç kesimi ve çiftçiliğe açan bir program başlattı. Program yalnızca çevresel yıkımı değil, aynı zamanda Yanomami’nin daha önce hiç maruz kalmadığı bir dizi ölümcül hastalığı da beraberinde getirdi.
Andujar, Catrimani’deki toplulukları kasıp kavuran bir kızamık salgınından kurtulanlarla ilgilenmek için 1977’de Zacquini ile birlikte geri döndü. Yanomami fotoğrafları, topraklarının sömürülmesine karşı güçlü bir araç haline geldi. Hatta o kadar güçlüydü ki, ordu onları kovardı.
İki yıl önce Catrimani’de tanıştığı Albert ve yanında Zacquini ile ışık masası üzerinde çalışmak için São Paulo’daki dairesine döndü. Orada Yanomami Parkı Oluşturma Komisyonu’nu kurdular (şimdi Yanomami Yanlısı Komisyon veya CCPY.) Yanomami topraklarını koruma mücadelesine liderlik eden kar amacı gütmeyen bir kuruluş. Bir fotoğrafçı olarak işi artık estetikten çok aktivizm haline gelmişti.
Andujar’ın adı, hükümet yetkilileri için sorun anlamına geliyordu. Saygın bir Yanomani lideri ve şaman olan Davi Kopenawa bunun nedenini öğrenmek istedi. Böylece 1980’lerin başında Komisyon’un genel merkezine gitti.
Bir röportajda “Bana ailesinin ve diğer pek çok kişinin öldürüldüğü topraklarındaki savaşın hikayesini anlattı” dedi. “Tıpkı burada, Brezilya’da, bizim topraklarımızda gibiydi. o anladı. Bu ona güvenmemi sağladı.”
O ilk konuşmadan ömür boyu sürecek bir dostluk doğdu. İkisi birlikte, askeri diktatörlüğün sona ermesinden yedi yıl sonra, 1992’de bir cumhurbaşkanlığı kararnamesi bölgenin sınırlarını ilan etmeden önce Yanomami topraklarının yok edilmesine karşı küresel bir kampanya başlatır.
Şimdi, 40 yıl sonra, bu sefer The Yanomami Struggle üzerinden birlikte başka bir yolculuğa çıkıyorlar.”
Brezilya’nın aşırı sağcı eski cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro, 2018 seçim kampanyası sırasında yerli halklara “bir inç” daha korunan toprak vermeyeceğine söz verdi. Başkan olarak görev yaptığı süre boyunca, Amazon yağmur ormanlarının korunmasını sınırlamak veya zayıflatmak ve korunan yerli topraklarını madencilik, ağaç kesme ve çiftçiliğe açmak için çalıştı. Nature Sustainability’de Bolsonaro yönetimindeki yeni bir araştırmaya göre, “yerli topraklarındaki yıllık brüt orman kaybı yüzdesi” ve Amazon’daki diğer korunan alanlar “belirlenmemiş olanların iki katı” idi.
Yeni seçilen Başkan Luis Inácio Lula da Silva altında bu durum değişecek. Lula, Başkan olarak ilk görevlerinden birinde, selefi tarafından çıkarılan Yerli karşıtı ve çevre karşıtı önlemleri yürürlükten kaldıran veya değiştiren kararnameler çıkardı. Ayrıca, ülkenin yerli halklar için ilk bakanlığını kurma ve adlandırma kampanyası vaadini de yerine getirdi. Sonya Guajajara, Amazon’un sadık bir savunucusu olan Guajajara/Tentehar halkı tarafından şef olarak.
Bu arada, Andujar’ın yıllar içinde kazandığı güven o kadar güçlü ki, bir kişinin öldüğünde -fotoğraflar dahil- kişisel eşyalarını yok eden Yanomami, çalışmaları için bir istisna yaptı.
Kopenawa, “Fotoğraflarının şu anda topraklarımızda doğmakta olanlara yardımcı olabileceğine karar verdik,” dedi ve “ormanda yaşamaya ve ormanı korumaya devam edecek.”
Gezici sergide Andujar’ın 200’den fazla fotoğrafı ve Kopenawa, Ehuana Yaira, Joseca Mokahesi, André Taniki, Orlando Naki uxima, Poraco Hiko, Sheroanawe Hakihiiwe ve Vital Warasi gibi Yanomami sanatçılarının yaklaşık 80 çizim ve tablosunun yanı sıra yeni bir video yer alıyor. çağdaş Yanomami film yapımcısı çalışıyor.
Warasi’nin “Urihihamë (Ormanda) ve İki Akrep” gibi bazı parçaları, Andujar ve Zacquini’nin doğayı, kozmosu, şamanik vizyonları, mitleri ve daha fazlasını nasıl gördüklerini açıklamak için Yanomami ile bir çizim projesi başlattığı 1970’lerden kalmadır. günlük hayatlarını gördüler. Andujar, Catrimani bölgesine sanat malzemeleri getirmesine izin veren bir hibe aldı ve siyah bir VW Beetle ile São Paulo’dan ayrıldı.
Yaira’nın 2021 çizimi Thuë Paximu, “Bal Yapraklarıyla Süslenmiş Ormanda Bir Kadın” gibi diğer yeni çalışmalar, çağdaş Yanomami yaşamına bir bakış sunuyor.
Çalışmaları çocuklara bakan, yuca hasadı yapan ve tencere ve hamak yıkamak gibi eşyalara odaklanan Yaira, “Umarım kalem darbelerimizi, fırça darbelerimizi dünyanın dört bir yanına yaymak insanların bizi korumak istemesine neden olur,” dedi. Yaira, “Görünürlük kazanmamıza yardım eden Claudia Andujar’dı,” diye ekledi. “O harika bir sanatçı. Aramızdaki ortaklığı bu kadar iyi yapan da bu. Bunu yapan sadece Yanomami sanatçıları olsaydı, aynı olmazdı.”
Ancak Andujar, duyulması gerekenlerin Yanomami olduğunu söyledi, onlar değil. Ve yeni bir hükümet yerli halk için olumlu değişiklikler yapmaya başlarken ihtiyatlı bir iyimserlik sergiliyor. İşler yolunda giderse belki bir gün insanlar ona bakmayı bırakıp Yanomami’yi dinlemeye başlar.
Onunla sürekli bir skype randevusu var. carlo zacquini, yaklaşık 50 yıl önce Brezilya Amazon’undaki Yanomami halkıyla çığır açan işine başladığında tanıştığı bir misyoner. İkili, sayıları yaklaşık 38.000 olan Yerli grubun topraklarını korumasına yardımcı olmak için onlarca yıl antropolog Bruce Albert ile birlikte çalıştı ve şu anda yaşadıkları São Paulo’nun ünlü Avenida Paulista manzaralı apartmanına dönmeden önce köylerinde uzun süreler geçirdiler.
Orada, 1978’de üçlü, Andujar’ın pırıl pırıl beyaz oturma odasında boydan boya pencerelerin yanındaki ışık masasına oturdu ve bir plan yaptı. Yakında çıkacak fotoğraf kitaplarının negatifleriyle dağılmış halde, 14 yıl sonra yerli topraklarının sınırlarının çizilmesine yol açacak olan Yanomami ile yaptığı çalışmanın ana üssü haline geldi. Venezüella ve Brezilya arasındaki sınırda ve federal yasa uyarınca resmi korumalarında.
Şimdi, batan güneşin günün son ışıklarını aynı pencerelerden süzmesiyle, mekan artık eskisi kadar hareketli değil ama o kaotik geçmişin kalıntıları hala orada. Duvarlarda Andujar’ın samimi Yanomami portreleri asılıdır – bir çocuğun yüzünün yakın çekimi, bir diğeri soluk mavi suda yüzen, bir boyun ve omuz kıvrımı.
Yıllar içinde ona hediye edilen Yanomami ve diğer yerli sanat eserlerinden bazıları – kil ve ahşap heykeller, dokuma sepetler, boncuklardan, tohumlardan, çiçeklerden ve taşlardan yapılmış küpeler ve bilezikler – camla kaplıdır. Diğerleri, Amazon’da fotoğrafçılık ve aktivizm alanında bir ömür boyu yapılan çalışmaları temsil eden bir kitap koleksiyonunun ortasında raflarda sergileniyor. Öğeler arasında Andujar ve Zacquini’nin gençken çekilmiş siyah beyaz çıtçıtları ve Zacquini’nin saçlarının çoktan ağarmış olduğu bir renkli fotoğraf var.
91 yaşındaki Andujar, bir zamanlar evi diyebileceği uzun yerler listesinin bir parçası olan Yanomami ülkesine artık zorlu bir yolculuk yapamamaktadır, bu nedenle, hâlâ yan evde yaşayan ve çalışan Zacquini ile gece geç saatlerde yaptığı sohbetler onları güncel tutmaktadır. Bugün toplumun önündeki engeller. Bir süredir onları ayıran binlerce kilometreye rağmen, mücadelelerinde onlara yardım etmeye devam etmenin bir yolunu bulmak istiyordu.
Ve yaptı.
Yıllar önce çektiği fotoğraflar, bu kez Yanomami sanatçılarının işleriyle birlikte dünyayı bir kez daha dolaştı. “Yanomami Mücadelesi” Paris’teki Cartier Vakfı, São Paulo’daki Moreira Salles Enstitüsü ve Manhattan’daki The Shed tarafından Brezilyalı STK’larla işbirliği içinde düzenlenen bir sergi Hutukara Associationao Yanomami ve Instituto Socioambiental. 3 Şubat’tan 16 Nisan’a kadar Kulübe’de koşan Andujar, Yanomami’nin sesini yükselteceğini ve diğerlerini topraklarında hâlâ sürmekte olan trajediye karşı harekete geçmeye teşvik edeceğini umuyor.
Amazon yağmur ormanlarında
- petrol için sondaj: Ekvador’un devasa petrol rezervlerini yerin altında bırakmaya yönelik yeni bir fikir, uluslararası desteğin olmaması nedeniyle başarısız oldu. Şimdi, sancılı borçlarla boğuşan hükümet, Amazon’da sondajı genişletmek istiyor.
- Bir “devrilme noktasında” mı?: Amazon’un kaybı, on binlerce tür için bir felaket olacaktır. Ve bazı bilim adamları, küresel iklim için derin etkileri olan çimenli bir savana dönüşebileceğinden korkuyor.
- Yasadışı Havalimanları: Times, Brezilya Amazon’unda 1.200’den fazla kayıt dışı uçak pisti tespit etti. Birçoğu, kabile topraklarını yok eden ve halkını tehdit eden suç şebekelerinin parçası.
- Bir Cinayeti İzleyin: Bir gazeteci ve bir aktivist, ormanda devriye gezen yerli gruplarla tanışmak için Amazon’un derinliklerine gittiler, sonra ortadan kayboldular. Muhabirimiz son adımlarını izledi.
Asıl adı Claudine Haas olan Andujar, Romanya-Macaristan sınırındaki Transilvanya’da, Macar Yahudisi ve İsviçreli Protestan olan ebeveynleri ayrıldığında 9 yaşında büyüdü. 13 yaşında annesiyle birlikte Holokost’tan kaçtı ve memleketi İsviçre’ye döndü. Andujar’ın babası ve baba tarafından ailesinin çoğu götürüldü. Oradea Gettosu Polonya’daki Auschwitz’e ve hepsinin öldürüldüğü Almanya’daki Dachau’ya sürülmeden önce Transilvanya’da. Bakış açısını şekillendirecek ve hayatının geri kalanına rehberlik edecek bir andı.
Albert, “Hassasiyeti ve Yanomami için savaşmaya aşık olma şekli için gerçekten güçlü bir motivasyondu,” dedi. “Çocuklarda her zaman bilinçsiz bir suçluluk duygusu vardır, ‘Bir şeyler yapabilirdim. Keşke bir şey yapmış olsaydım.’” dedi.
Andujar, İsviçre ve New York City’de çalıştıktan sonra 1955’te Brezilya’ya yerleşerek ilk kez bir kamera aldı. Anadili Fransızca olan Portekizce bilmediği için çevresindekilerle iletişim kurmak için fotoğraf kullandı ve fotoğrafları Life, Aperture ve Realidade gibi ulusal ve uluslararası dergilerde yayınlandı.
Bir bölge olan Yanomami topraklarına ilk seyahatini 1970’lere kadar yapmadı. İsviçre’nin iki katı büyüklüğünde. 1974 yılında bir yıl boyunca Catrimani bölgesinde yaşamaya karar verdi. Ancak bir fotoğrafçı için alışılmışın dışında bir yıl olurdu. O 365 gün boyunca fotoğraf çekmeyecekti. Önce Yanomami’yi tanımak istedi ve onları tanıması gerekiyordu.
Birbirini derinden anlayarak, Yanomamilerin günlük yaşamlarındaki en samimi fotoğraflarından bazılarını yakaladı ve genellikle görünmezi -şamanlar tarafından tanımlanan vizyonlar, doğadaki dengenin önemi- görünür bir şeye dönüştürmenin yaratıcı yollarını buldu. çıplak gözle tanınabilir.
“Gökyüzündeki veya Malocas’ın tavanlarındaki çizimler gibi hafif bulanıklıklar yaratmak için çoklu pozlamalar kullanıyor veya kamerayı sonuna kadar sallıyor” diyor. Thyago Nogueira, Moreira Salles Enstitüsü’nde Çağdaş Fotoğraf Direktörü ve The Yanomami Struggle’ın küratörü. “Onların gördüklerini görebilmemiz için dünyaların bu çevirisini yaratmak için inşa ettiği bir dizi sanat nesnesi var.”
Aynı dönemde Brezilya 21 yıllık bir askeri diktatörlüğün ortasındaydı. 1970’lerin başında ülke, biri Yanomami topraklarından geçen de dahil olmak üzere geniş bir yol ağı inşa ederek Amazon’u madencilik, ağaç kesimi ve çiftçiliğe açan bir program başlattı. Program yalnızca çevresel yıkımı değil, aynı zamanda Yanomami’nin daha önce hiç maruz kalmadığı bir dizi ölümcül hastalığı da beraberinde getirdi.
Andujar, Catrimani’deki toplulukları kasıp kavuran bir kızamık salgınından kurtulanlarla ilgilenmek için 1977’de Zacquini ile birlikte geri döndü. Yanomami fotoğrafları, topraklarının sömürülmesine karşı güçlü bir araç haline geldi. Hatta o kadar güçlüydü ki, ordu onları kovardı.
İki yıl önce Catrimani’de tanıştığı Albert ve yanında Zacquini ile ışık masası üzerinde çalışmak için São Paulo’daki dairesine döndü. Orada Yanomami Parkı Oluşturma Komisyonu’nu kurdular (şimdi Yanomami Yanlısı Komisyon veya CCPY.) Yanomami topraklarını koruma mücadelesine liderlik eden kar amacı gütmeyen bir kuruluş. Bir fotoğrafçı olarak işi artık estetikten çok aktivizm haline gelmişti.
Andujar’ın adı, hükümet yetkilileri için sorun anlamına geliyordu. Saygın bir Yanomani lideri ve şaman olan Davi Kopenawa bunun nedenini öğrenmek istedi. Böylece 1980’lerin başında Komisyon’un genel merkezine gitti.
Bir röportajda “Bana ailesinin ve diğer pek çok kişinin öldürüldüğü topraklarındaki savaşın hikayesini anlattı” dedi. “Tıpkı burada, Brezilya’da, bizim topraklarımızda gibiydi. o anladı. Bu ona güvenmemi sağladı.”
O ilk konuşmadan ömür boyu sürecek bir dostluk doğdu. İkisi birlikte, askeri diktatörlüğün sona ermesinden yedi yıl sonra, 1992’de bir cumhurbaşkanlığı kararnamesi bölgenin sınırlarını ilan etmeden önce Yanomami topraklarının yok edilmesine karşı küresel bir kampanya başlatır.
Şimdi, 40 yıl sonra, bu sefer The Yanomami Struggle üzerinden birlikte başka bir yolculuğa çıkıyorlar.”
Brezilya’nın aşırı sağcı eski cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro, 2018 seçim kampanyası sırasında yerli halklara “bir inç” daha korunan toprak vermeyeceğine söz verdi. Başkan olarak görev yaptığı süre boyunca, Amazon yağmur ormanlarının korunmasını sınırlamak veya zayıflatmak ve korunan yerli topraklarını madencilik, ağaç kesme ve çiftçiliğe açmak için çalıştı. Nature Sustainability’de Bolsonaro yönetimindeki yeni bir araştırmaya göre, “yerli topraklarındaki yıllık brüt orman kaybı yüzdesi” ve Amazon’daki diğer korunan alanlar “belirlenmemiş olanların iki katı” idi.
Yeni seçilen Başkan Luis Inácio Lula da Silva altında bu durum değişecek. Lula, Başkan olarak ilk görevlerinden birinde, selefi tarafından çıkarılan Yerli karşıtı ve çevre karşıtı önlemleri yürürlükten kaldıran veya değiştiren kararnameler çıkardı. Ayrıca, ülkenin yerli halklar için ilk bakanlığını kurma ve adlandırma kampanyası vaadini de yerine getirdi. Sonya Guajajara, Amazon’un sadık bir savunucusu olan Guajajara/Tentehar halkı tarafından şef olarak.
Bu arada, Andujar’ın yıllar içinde kazandığı güven o kadar güçlü ki, bir kişinin öldüğünde -fotoğraflar dahil- kişisel eşyalarını yok eden Yanomami, çalışmaları için bir istisna yaptı.
Kopenawa, “Fotoğraflarının şu anda topraklarımızda doğmakta olanlara yardımcı olabileceğine karar verdik,” dedi ve “ormanda yaşamaya ve ormanı korumaya devam edecek.”
Gezici sergide Andujar’ın 200’den fazla fotoğrafı ve Kopenawa, Ehuana Yaira, Joseca Mokahesi, André Taniki, Orlando Naki uxima, Poraco Hiko, Sheroanawe Hakihiiwe ve Vital Warasi gibi Yanomami sanatçılarının yaklaşık 80 çizim ve tablosunun yanı sıra yeni bir video yer alıyor. çağdaş Yanomami film yapımcısı çalışıyor.
Warasi’nin “Urihihamë (Ormanda) ve İki Akrep” gibi bazı parçaları, Andujar ve Zacquini’nin doğayı, kozmosu, şamanik vizyonları, mitleri ve daha fazlasını nasıl gördüklerini açıklamak için Yanomami ile bir çizim projesi başlattığı 1970’lerden kalmadır. günlük hayatlarını gördüler. Andujar, Catrimani bölgesine sanat malzemeleri getirmesine izin veren bir hibe aldı ve siyah bir VW Beetle ile São Paulo’dan ayrıldı.
Yaira’nın 2021 çizimi Thuë Paximu, “Bal Yapraklarıyla Süslenmiş Ormanda Bir Kadın” gibi diğer yeni çalışmalar, çağdaş Yanomami yaşamına bir bakış sunuyor.
Çalışmaları çocuklara bakan, yuca hasadı yapan ve tencere ve hamak yıkamak gibi eşyalara odaklanan Yaira, “Umarım kalem darbelerimizi, fırça darbelerimizi dünyanın dört bir yanına yaymak insanların bizi korumak istemesine neden olur,” dedi. Yaira, “Görünürlük kazanmamıza yardım eden Claudia Andujar’dı,” diye ekledi. “O harika bir sanatçı. Aramızdaki ortaklığı bu kadar iyi yapan da bu. Bunu yapan sadece Yanomami sanatçıları olsaydı, aynı olmazdı.”
Ancak Andujar, duyulması gerekenlerin Yanomami olduğunu söyledi, onlar değil. Ve yeni bir hükümet yerli halk için olumlu değişiklikler yapmaya başlarken ihtiyatlı bir iyimserlik sergiliyor. İşler yolunda giderse belki bir gün insanlar ona bakmayı bırakıp Yanomami’yi dinlemeye başlar.