Çocukların zor soruları ve o sorulara verilebilecek cevaplar
Merak, her insanda olduğu gibi çocuklarda da ortaya çıkan bir duygudur. Çocuklar büyüdükçe farklı şeyleri merak etmeye başlarlar. Merak ettikleri bazı konularda ebeveynler, bu sorulara nasıl cevap verecekleri konusunda zorlanabilir. İşte çocukların şaşırtan ve zorlayan sorularına karşı verilebilecek cevaplar...
Kendi varoluşunu sorgulamayan çocuk neredeyse yok. Peki böyle bir soruyla karşılaştığınızda ne cevap vermelisiniz? "Ben nereden geldim?" sorusu, genellikle cinsellik içeren bir soru olarak algılanıyor, o nedenle ebeveynler cevap vermekte güçlük çekiyor. Oysa uzmanlar çocuğa, "Sen benim karnımın içinde büyüdün" cevabının yeterli olacağını söylüyor. Devamını anlatmak için "Peki oraya nasıl girdim?" sorusunu beklemek gerekiyor. Soru ne olursa olsun, cevaplarınızı çocuğunun yaşına uygun şekilde vermeniz önemli. Çocuğunuz "Ben nasıl dünyaya geldim?" sorusunda daha fazla detay istiyorsa, "Babalar hücrelerini annelere verirler ve annenin karnında büyümek üzere bir bebek oluşur. Küçük bebek bir balık gibi annenin karnında yüzer; gün geçtikçe büyür ve doğar" demek yeterli olur. Daha büyük çocuklara sperm ve yumurta hücreleri hakkında da bilgi verilebilir.
"Ben nasıl dünyaya geldim?" sorusunu "Annelerin karnı neden şişer, karnında ne var?" sorusu da takip edebilir. Buna verilebilecek cevap, "Çocuklar annelerinin karnında büyürler. Annenin karnında bebeği koruyacak bir yuva var, sen de büyüyüp geliştiğinde hastaneye gittik ve doktorlar seni oradan çıkardılar" şeklinde olmalı."Çocuk anneden nasıl çıkar?" ya da "Doğmak ne demek?" sorusuna ise "Annelerde çocuğun dışarı çıkması için bir delik vardır. Bebekler çok küçüktür ve annedeki o delikten kolayca dışarı çıkabilir" şeklinde yanıt vermek gerekir.
Çocukların genellikle ilk soruları cinsiyet farklılıklarına yönelik olur. Mesela erkek çocuklar, "Kızların niye pipisi yok?" diye sorabilir. Buna, "Kızlarla erkekler ayrı cinsiyettedir. Kızların pipisi olmaz çünkü büyüyünce kızlar anne olurlar. Pipisi olsaydı anne olamazlardı" benzeri cevay vermek gerekir.
Çocuklar için ölüm konusu anlaması güç bir konudur. Çocuğunuza ölüm hakkında yalan söylemeyin. Çocuklar gerçekleri kabullenebilir. "İnsanlar, hayvanlar hatta çiçekler bile bir gün ölecekler. Bu doğanın kanunudur. Yeni doğan herkes için bir ölüm zamanı vardır. Ama bu zaman yakın değil. Ben çok yaşlı olduğumda, büyükanne olacağım ve sen de benim gibi bir yetişkin olacaksın. Sonrasında sen de büyüyeceksin, yaşlanacaksın ve dünyadan ayrılacaksın. Ama buna daha çok uzun zaman var. Harika maceralar ve anılarla dolu bir hayat yaşayacaksın" şeklinde yanıt verilebilir.
Kız çocukların merak ettiği konulardan biri budur: Neden erkekler ayakta çiş yapabilirler?Buna, "Çünkü kızların pipisi (penisi) yoktur. Erkeklerin pipisi olduğu için onların tuvalete oturmasına olmayabilir. Ayakta da yapabilirler" diye cevap verebilirsiniz.Çocuğun cinsel sorularını cevaplarken ayıp ya da yasak kavramının ardına sığınılmaması gerektiği unutulmamalıdır. Ayıp, bizim konuya yüklediğimiz bir anlamdan başka bir şey değildir. Çocuklar için ayıp yoktur ve onlar gerçekten de öğrenmek için sorarlar.
Sorunun muhatabı olan ebeveynlerden biriyseniz, "Biz birbirimize sarılarak uyumayı seviyoruz" şeklinde yanıt verebilirsiniz. Çocuk, televizyonda bir sevişme sahnesine şahit olduysa ve "Bu kadın ve adam ne yapıyorlar?" diye sorarsa, "Birbirlerine sarılmak ve kucaklamak istemişler. Kucaklaşıp öpüşüyorlar" şeklinde bir cevap uygun olabilir. Sevişme kelimesini duyan bir çocuk, "Sevişmek ne demek?" sorusuyla gelebilir. Buna verilmesi gereken yanıt şöyle olabilir: "Kadın ve erkek ya da anne baba birbirine dokunmak, kucaklaşmak ve öpüşmek ister. Birbirlerini bu şekilde sevmek isterlerse buna sevişmek denir." "Ben de büyükler gibi öpüşebilir miyim? (ya da sevişebilir miyim?)" sorusu gelirse, "Çocuklar büyükler gibi böyle şeyler yapamazlar. Bunun için büyümen gerekir. Büyüdüğün zaman bir erkeği (ya da kadını) sevebilirsin ve onunla öpüşebilirsin" denilebilir.
Kardeşler daima ebeveynlerinin sevgisini daha çok kazanmak için birbirleriyle yarışır. Çocuğunuzu kardeşine örnek göstermek için kullanmamalısınız ya da okulda başarılı olduğu için onu daha çok sevdiğinizi söylememelisiniz. "Siz farklısınız ve size karşı olan sevgimizi farklı şekillerde belli edebiliyoruz. İkinizi de aynı derecede seviyoruz, tıpkı anne ve babanızı sevdiğiniz gibi" cevabını vermek gerekir.
7 yaş öncesi dönemde çocuklar soyut kavramları anlamlandıramadığından ve sürekli somut şeylerle kıyasladıklarından, dini kavramlar da soyut olduğu için ona bu dönemde böyle bilgilerin aktarımı doğru değil. Uzmanlar, okul öncesi dönemde çocuğunuza algılayabileceğinin ötesinde bir Allah tanımı yapmamanızı tavsiye ediyor. 7 yaşına kadar soruların biraz geçiştirilmesi ve samimi olarak ‘bilemiyorum’ denmesi gerektiğini söylüyor.
Alıntıdır
Merak, her insanda olduğu gibi çocuklarda da ortaya çıkan bir duygudur. Çocuklar büyüdükçe farklı şeyleri merak etmeye başlarlar. Merak ettikleri bazı konularda ebeveynler, bu sorulara nasıl cevap verecekleri konusunda zorlanabilir. İşte çocukların şaşırtan ve zorlayan sorularına karşı verilebilecek cevaplar...
Kendi varoluşunu sorgulamayan çocuk neredeyse yok. Peki böyle bir soruyla karşılaştığınızda ne cevap vermelisiniz? "Ben nereden geldim?" sorusu, genellikle cinsellik içeren bir soru olarak algılanıyor, o nedenle ebeveynler cevap vermekte güçlük çekiyor. Oysa uzmanlar çocuğa, "Sen benim karnımın içinde büyüdün" cevabının yeterli olacağını söylüyor. Devamını anlatmak için "Peki oraya nasıl girdim?" sorusunu beklemek gerekiyor. Soru ne olursa olsun, cevaplarınızı çocuğunun yaşına uygun şekilde vermeniz önemli. Çocuğunuz "Ben nasıl dünyaya geldim?" sorusunda daha fazla detay istiyorsa, "Babalar hücrelerini annelere verirler ve annenin karnında büyümek üzere bir bebek oluşur. Küçük bebek bir balık gibi annenin karnında yüzer; gün geçtikçe büyür ve doğar" demek yeterli olur. Daha büyük çocuklara sperm ve yumurta hücreleri hakkında da bilgi verilebilir.
"Ben nasıl dünyaya geldim?" sorusunu "Annelerin karnı neden şişer, karnında ne var?" sorusu da takip edebilir. Buna verilebilecek cevap, "Çocuklar annelerinin karnında büyürler. Annenin karnında bebeği koruyacak bir yuva var, sen de büyüyüp geliştiğinde hastaneye gittik ve doktorlar seni oradan çıkardılar" şeklinde olmalı."Çocuk anneden nasıl çıkar?" ya da "Doğmak ne demek?" sorusuna ise "Annelerde çocuğun dışarı çıkması için bir delik vardır. Bebekler çok küçüktür ve annedeki o delikten kolayca dışarı çıkabilir" şeklinde yanıt vermek gerekir.
Çocukların genellikle ilk soruları cinsiyet farklılıklarına yönelik olur. Mesela erkek çocuklar, "Kızların niye pipisi yok?" diye sorabilir. Buna, "Kızlarla erkekler ayrı cinsiyettedir. Kızların pipisi olmaz çünkü büyüyünce kızlar anne olurlar. Pipisi olsaydı anne olamazlardı" benzeri cevay vermek gerekir.
Çocuklar için ölüm konusu anlaması güç bir konudur. Çocuğunuza ölüm hakkında yalan söylemeyin. Çocuklar gerçekleri kabullenebilir. "İnsanlar, hayvanlar hatta çiçekler bile bir gün ölecekler. Bu doğanın kanunudur. Yeni doğan herkes için bir ölüm zamanı vardır. Ama bu zaman yakın değil. Ben çok yaşlı olduğumda, büyükanne olacağım ve sen de benim gibi bir yetişkin olacaksın. Sonrasında sen de büyüyeceksin, yaşlanacaksın ve dünyadan ayrılacaksın. Ama buna daha çok uzun zaman var. Harika maceralar ve anılarla dolu bir hayat yaşayacaksın" şeklinde yanıt verilebilir.
Kız çocukların merak ettiği konulardan biri budur: Neden erkekler ayakta çiş yapabilirler?Buna, "Çünkü kızların pipisi (penisi) yoktur. Erkeklerin pipisi olduğu için onların tuvalete oturmasına olmayabilir. Ayakta da yapabilirler" diye cevap verebilirsiniz.Çocuğun cinsel sorularını cevaplarken ayıp ya da yasak kavramının ardına sığınılmaması gerektiği unutulmamalıdır. Ayıp, bizim konuya yüklediğimiz bir anlamdan başka bir şey değildir. Çocuklar için ayıp yoktur ve onlar gerçekten de öğrenmek için sorarlar.
Sorunun muhatabı olan ebeveynlerden biriyseniz, "Biz birbirimize sarılarak uyumayı seviyoruz" şeklinde yanıt verebilirsiniz. Çocuk, televizyonda bir sevişme sahnesine şahit olduysa ve "Bu kadın ve adam ne yapıyorlar?" diye sorarsa, "Birbirlerine sarılmak ve kucaklamak istemişler. Kucaklaşıp öpüşüyorlar" şeklinde bir cevap uygun olabilir. Sevişme kelimesini duyan bir çocuk, "Sevişmek ne demek?" sorusuyla gelebilir. Buna verilmesi gereken yanıt şöyle olabilir: "Kadın ve erkek ya da anne baba birbirine dokunmak, kucaklaşmak ve öpüşmek ister. Birbirlerini bu şekilde sevmek isterlerse buna sevişmek denir." "Ben de büyükler gibi öpüşebilir miyim? (ya da sevişebilir miyim?)" sorusu gelirse, "Çocuklar büyükler gibi böyle şeyler yapamazlar. Bunun için büyümen gerekir. Büyüdüğün zaman bir erkeği (ya da kadını) sevebilirsin ve onunla öpüşebilirsin" denilebilir.
Kardeşler daima ebeveynlerinin sevgisini daha çok kazanmak için birbirleriyle yarışır. Çocuğunuzu kardeşine örnek göstermek için kullanmamalısınız ya da okulda başarılı olduğu için onu daha çok sevdiğinizi söylememelisiniz. "Siz farklısınız ve size karşı olan sevgimizi farklı şekillerde belli edebiliyoruz. İkinizi de aynı derecede seviyoruz, tıpkı anne ve babanızı sevdiğiniz gibi" cevabını vermek gerekir.
7 yaş öncesi dönemde çocuklar soyut kavramları anlamlandıramadığından ve sürekli somut şeylerle kıyasladıklarından, dini kavramlar da soyut olduğu için ona bu dönemde böyle bilgilerin aktarımı doğru değil. Uzmanlar, okul öncesi dönemde çocuğunuza algılayabileceğinin ötesinde bir Allah tanımı yapmamanızı tavsiye ediyor. 7 yaşına kadar soruların biraz geçiştirilmesi ve samimi olarak ‘bilemiyorum’ denmesi gerektiğini söylüyor.
Alıntıdır