Laurence des Cars, 1994 yılında Musée d’Orsay’da genç bir küratördü ve bir hayali vardı: iki büyük Fransız ressamı Édouard Manet ve Edgar Degas’yı tek bir sergide bir araya getirmek. En önemli eserleri farklı kıtalardaydı ve bazıları asla ödünç verilmemişti, dolayısıyla hiçbir müze onların rakip dostluklarını ele almamıştı.
Yani şimdiye kadar. “Manet/DegasSergi, 670.000 ziyaretçinin ilgisini çektiği Paris’teki Musée d’Orsay’da dört ay süren bir çalışmanın ardından 24 Eylül’de Metropolitan Sanat Müzesi’nde açılıyor. Amerika Birleşik Devletleri’ne ilk yolculuğunda Manet’nin ünlü “Olympia”sı bulunur.
Sergiyi başlatan kişi, Orsay küratörlüğünden dört yıl boyunca müze başkanlığına yükselen ve 2021 yılında Louvre’un yönetimini devralan des Cars’tan başkası değil. Des Cars, henüz Orsay’dayken “Manet/Degas”ı planlamaya başladı. Max Hollein 2018’de Met’in müdürü olduğunda, temaların hakkını vermek için her iki müzedeki eserleri kullanarak onu bu eserin kendisiyle birlikte yapımına ikna etti.
Des Cars şimdi dünyanın en büyük müzesi olan Louvre’da tamamen farklı bir zorlukla karşı karşıya: 1682’ye kadar Fransız krallarının ikametgahı olan eski saray, ihtişam ve heybet saçıyor ve Fransız devletinin yumuşak güç koludur. Ancak aynı zamanda konuyla ilgili ve kapsayıcı olma ve milyonlarca ziyaretçisine mümkün olan en geniş erişimi sağlama görevine sahip bir 21. yüzyıl müzesidir.
Mona Lisa’nın kalıcı baskısı da var. 1911’deki hırsızlıktan bu yana, giderek daha fazla ziyaretçi Rönesans şaheserine akın etti ve bu da kalabalık kontrolünü herhangi bir Louvre patronu için en büyük bilmece haline getirdi.
Des Cars, Louvre’daki ofisinde verdiği röportajda, “Louvre, tüm dünyada bilinen ender Fransız isimlerinden biri” dedi; ofisini çağdaş mobilyalarla yeniden dekore etti ve aralarında Beatles’ın pozlarından birinin de bulunduğu müzede çekilen fotoğraflara yer verdi. klasik bir büstün yanında.
İlk andan itibaren kendini “tamamen rahat” hissettiğini çünkü Musée d’Orsay’ı yönetmenin “beni teknik olarak büyük bir müzeyi yönetmenin ne anlama geldiğine hazırladığını” söyledi. Ayrıca Louvre’un başkanı olmanın “diplomatik ve neredeyse jeopolitik boyutlarına” da hazırlıklı olduğunu hissetti.
Des Cars’ın çevrede acil sorunları var. Müzenin en doğu cephesinde, müzenin Rönesans kanadına giden 17. yüzyıldan kalma bir sütun dizisi olan ikinci bir geçit yaratmak istiyor. Amaçları, mimar IM Pei tarafından 1980’lerde yılda 4,5 milyon ziyaretçiyi ağırlamak üzere tasarlanan, ancak 2018’de kapatılan cam ve çelik giriş olan Louvre Piramidi çevresindeki trafik sıkışıklığını hafifletmek. 10,2 milyon rekor. Louvre’a göre bu ziyaretçilerin tahminen yüzde 80’i sadece Mona Lisa’yı görmek için geliyor; Selfie çekmek için bekleme kabininde sıranın kendilerine gelmesini bekliyorlar.
Müzenin başkanı, müze ziyaretçilerinin, özellikle de şu anda toplam sayının yalnızca yüzde 30’unu oluşturan Fransızların, her seferinde kalabalık piramidin içinden geçmek zorunda kalmamalarını sağlayarak Louvre’u daha keyifli bir deneyim haline getirmek istiyor. İkinci bir erişim noktasının, müzenin La Gioconda’ya giden galerilerden daha fazla alanını dolduracak ziyaretçileri geri çekeceğini umuyor.
Ayrıca günlük katılımı, pandemi öncesi zirve olan 45.000’den 30.000 ile sınırladı. “Louvre’u yeniden dengelememiz gerekiyor” dedi.
Louvre’un genel müdürü Didier Selles, Fransa’nın ulusal müzelerinin kaderinin nihai olarak devlet tarafından belirlendiğini ve Louvre örneğinde des Cars’a gönderilen görev için adaylarla kişisel olarak röportaj yapan başkan tarafından belirlendiğini söyledi. 2000’den 2009’a kadar.
2007 yılında Louvre Abu Dhabi’nin kurulmasına yönelik anlaşmayı müzakere eden Selles, Abu Dabi, Louvre’un ilk uluslararası şubesine ev sahipliği yapmak istediğinde, “konu derhal Elysée Sarayı’na iletildi ve karar orada verildi” dedi.
Son yıllarda Louvre, yaklaşık 270 milyon avroluk (288 milyon dolar) yıllık bütçesinin neredeyse yarısını üretmeyi taahhüt ederek devletten özerklik kazandı. Ancak des Cars’ın modern bir giriş, fuaye ve sergi alanı içeren master planı, Başkan Emmanuel Macron’un onayını gerektiriyor ve bunun başarılı olup olmayacağı, onun Başkan François Mitterrand olarak Louvre’a damgasını vurma isteğine ve yeteneğine bağlı. 1980’lerde piramidi yaptırdı. Bu aynı zamanda arabanın ikna kabiliyetine de bağlıdır.
Fransa’nın ve Louvre’un iki başkanı iyi geçiniyor. Des Cars bazen Macron’a geçen Kasım ayında yaptığı ABD ziyareti de dahil olmak üzere yurtdışı gezilerinde eşlik ediyor ve düzenli olarak Louvre’da resmi devlet yemeklerine ev sahipliği yapıyor.
Bu elçilik görevini kolaylıkla yerine getiriyor. Aristokrat bir aileden geliyor ve Fransa’nın tanınmış medya yorumcusu tarihçi Jean des Cars’ın kızı ve çok satan yazar Guy des Cars’ın torunu.
Meslektaşları, aynı zamanda ne havasız ne de sağlam olduğunu söylüyor.
Met direktörü Hollein, “Yaratıcıdır, yaratıcıdır, risk alır – ama aynı zamanda oldukça doğrudan da olabilir” dedi ve bunun Avrupa kültürlerinde nadir görülen canlandırıcı bir nitelik olduğunu ekledi.
Des Cars, Almanya’daki Bavyera Kralı II. Ludwig’in kalelerine yaptığı çocukluk gezisi sırasında sanat tarihi uzmanlığına (19. yüzyıl) aşık oldu. Musée d’Orsay onun için doğal bir yerdi. Attraction da dahil olmak üzere pek çok önemli serginin küratörlüğünü üstlendi. Gustave Courbet 2007’deki gösteri ve cesur bir saygı duruşu Marquis de Sade 2014 yılında Orsay’ın kardeş kurumu Musée de l’Orangerie’nin müdürü oldu.
2017 yılında Musée d’Orsay’ın başkanı olduğunda, müzeyi Paris ve banliyölerinden daha genç ve daha çeşitli bir izleyici kitlesine hitap edecek bir destinasyon olarak yeniden konumlandırmaya koyuldu.
Degas ve Picasso’nun sergileri, bale dansçıları ve akrobatların performanslarıyla birleştirildi. İddialı bir çağdaş sanat programı, Julian Schnabel ve Tracey Emin gibi sanatçıların özel sergilerde yer almasını sağladı. (Orsay’ın çağdaş programlardan sorumlu başkanı Donatien Grau şu anda Louvre’da; burada sanatçılar Kader Attia ve Elizabeth Peyton’u misafir programlara davet etti ve Belçikalı çağdaş sanatçı Luc Tuymans’ı Louvre Koleksiyonları’nda geçici olarak sergilenmek üzere mekana özel bir çalışma üretmesi için görevlendirdi. )
Orsay’da Arabalar hakkında en çok hatırlanan şey “Siyahi Modeller: Géricault’tan Matisse’e“, 18. yüzyılın sonlarından günümüze kadar Fransız sanatındaki siyah figürlere odaklanan büyük bir sergi. Müzeye ilk kez gelen ziyaretçiler de dahil olmak üzere yarım milyon ziyaretçinin ilgisini çekti ve eşlik eden programda, Fransız rapçi Abd al Malik’in sergide yer alan 1850 tarihli bir tablosundan esinlenilen performansları yer aldı: Pierre Puvis de’nin “Kılıçlı Genç Kara Çocuk” Chavannes.
Sergi, Columbia Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmacı olan ve okulun Wallach Sanat Galerisi’nde açılacak bir sergi için Orsay’dan kredi talep eden Denise Murrell’in fikriydi. Des Cars, Orsay’daki üst pozisyona başvurduğunda Murrell ile buluştu ve gösterinin genişletilmiş versiyonunun Paris’te gerçekleştirilmesini önerdi.
Murrell, “Orsay’da yapmak istediği şeylerden birinin kapıları açmak olduğunu söyledi” dedi ve şöyle devam etti: “Beyaz Avrupa kültürünün kalesi olan Empresyonizm fikrini yıkmak ve özgün ve anlamlı bir siyahi kültürün var olduğunu göstermek.” bu sanatsal çevrelerin kalbinde yer almak.
Des Cars’ın önceki işi 19. yüzyıldaki endişelerinden farklıydı: Louvre Abu Dhabi’nin temellerini atan konsorsiyum Agence France-Muséums’un bilimsel direktörüydü. Rolü, Louvre dahil 13 ortak müzeden krediler organize eden, Louvre Abu Dhabi’nin kendi koleksiyonu için eserler satın alan ve sergiler hazırlayan ekibe liderlik etmekti.
Bu proje, Louvre’un ana yararlanıcı olduğu 30 yıllık, 1 milyar euroluk (1,1 milyar dolar) bir anlaşmanın sonucuydu: Abu Dabi, bu meblağın yüzde 40’ını sadece Louvre’un adının kullanımı için ve milyonlarcasını da Louvre’un binası için ödüyor. Louvre Louvre koleksiyonlarına ve uzmanlığına erişim. 2007 yılında yapılan anlaşma ilk başta birçok Fransız müze profesyoneli tarafından kınanmıştı ve anlaşmayı Fransa’nın hazinelerini tehlikeye atan, para kazandıran bir girişim olarak tanımlamıştı. (Uluslararası insan hakları grupları da şunu yineledi: eleştirildi Abu Dabi’de Saadiyat Adası’ndaki göçmen işçilere yönelik kötü muamele nedeniyle.)
Des Cars, “Bu büyüklükte bir müzeyi sıfırdan yaratmanın pek sık rastlanan bir şey olmadığını” belirterek, kendisinin ve Fransız meslektaşlarının projeye başladıklarında “muhtemelen müzenin ne olduğu konusunda çok fazla kesinliğe sahip olduklarını” ve projeye başladıklarını kabul etti. bu kesinlikleri bir kenara bırakmak zorundaydı.
“Bir İtalyan Rönesans tablosunu Emirlik’li genç bir ziyaretçiye veya Hintli genç bir ziyaretçiye nasıl anlatırsınız?” diye sordu ve diğer kültürlerle diyalog nasıl oluşturulur? “Dürüst olmak gerekirse bu, Fransız müzeleri dünyasındaki bizlerin 15 yıl önce kendimize sormadığımız bir soruydu.”
En zor kısmın, eserleri Abu Dabi’ye ödünç verme konusunda isteksiz olan Paris’teki Louvre’daki meslektaşlarının “anlamama ve korkularını” tersine çevirmek olduğunu söyledi.
Bugün, mimar Jean Nouvel tarafından tasarlanan kubbeli bir binada yer alan Louvre Abu Dhabi, dünyanın en büyük kültürel destinasyonlarından biridir ve müze tasarımının daha küresel ve daha az Batı odaklı biçimi için bir model olarak kabul edilmektedir. Bu kredinin bir kısmının arabaya gitmesi gerekiyor.
Şimdi soru, Louvre’un yenilenmesini bilançosuna dahil edip edemeyeceğidir. Kararlılık var gibi görünüyor ancak des Cars, Louvre’un ilk kadın başkanı olmasının ek baskı yarattığını söyledi. “Çok sayıda olan beklentileri karşılamalısınız” dedi.
Musée d’Orsay’dan ayrılıp “dev okyanus gemisi” Louvre’a doğru yola çıkmaya hazırlanırken, “Bu işe yarayacak mı?” diye düşündü.
“Son 30 yılda edindiğim mesleki nitelikler ve Louvre’a olan tutkum sayesinde bugün kendimi mümkün olduğunca doğru yerde hissediyorum.”
Yani şimdiye kadar. “Manet/DegasSergi, 670.000 ziyaretçinin ilgisini çektiği Paris’teki Musée d’Orsay’da dört ay süren bir çalışmanın ardından 24 Eylül’de Metropolitan Sanat Müzesi’nde açılıyor. Amerika Birleşik Devletleri’ne ilk yolculuğunda Manet’nin ünlü “Olympia”sı bulunur.
Sergiyi başlatan kişi, Orsay küratörlüğünden dört yıl boyunca müze başkanlığına yükselen ve 2021 yılında Louvre’un yönetimini devralan des Cars’tan başkası değil. Des Cars, henüz Orsay’dayken “Manet/Degas”ı planlamaya başladı. Max Hollein 2018’de Met’in müdürü olduğunda, temaların hakkını vermek için her iki müzedeki eserleri kullanarak onu bu eserin kendisiyle birlikte yapımına ikna etti.
Des Cars şimdi dünyanın en büyük müzesi olan Louvre’da tamamen farklı bir zorlukla karşı karşıya: 1682’ye kadar Fransız krallarının ikametgahı olan eski saray, ihtişam ve heybet saçıyor ve Fransız devletinin yumuşak güç koludur. Ancak aynı zamanda konuyla ilgili ve kapsayıcı olma ve milyonlarca ziyaretçisine mümkün olan en geniş erişimi sağlama görevine sahip bir 21. yüzyıl müzesidir.
Mona Lisa’nın kalıcı baskısı da var. 1911’deki hırsızlıktan bu yana, giderek daha fazla ziyaretçi Rönesans şaheserine akın etti ve bu da kalabalık kontrolünü herhangi bir Louvre patronu için en büyük bilmece haline getirdi.
Des Cars, Louvre’daki ofisinde verdiği röportajda, “Louvre, tüm dünyada bilinen ender Fransız isimlerinden biri” dedi; ofisini çağdaş mobilyalarla yeniden dekore etti ve aralarında Beatles’ın pozlarından birinin de bulunduğu müzede çekilen fotoğraflara yer verdi. klasik bir büstün yanında.
İlk andan itibaren kendini “tamamen rahat” hissettiğini çünkü Musée d’Orsay’ı yönetmenin “beni teknik olarak büyük bir müzeyi yönetmenin ne anlama geldiğine hazırladığını” söyledi. Ayrıca Louvre’un başkanı olmanın “diplomatik ve neredeyse jeopolitik boyutlarına” da hazırlıklı olduğunu hissetti.
Des Cars’ın çevrede acil sorunları var. Müzenin en doğu cephesinde, müzenin Rönesans kanadına giden 17. yüzyıldan kalma bir sütun dizisi olan ikinci bir geçit yaratmak istiyor. Amaçları, mimar IM Pei tarafından 1980’lerde yılda 4,5 milyon ziyaretçiyi ağırlamak üzere tasarlanan, ancak 2018’de kapatılan cam ve çelik giriş olan Louvre Piramidi çevresindeki trafik sıkışıklığını hafifletmek. 10,2 milyon rekor. Louvre’a göre bu ziyaretçilerin tahminen yüzde 80’i sadece Mona Lisa’yı görmek için geliyor; Selfie çekmek için bekleme kabininde sıranın kendilerine gelmesini bekliyorlar.
Müzenin başkanı, müze ziyaretçilerinin, özellikle de şu anda toplam sayının yalnızca yüzde 30’unu oluşturan Fransızların, her seferinde kalabalık piramidin içinden geçmek zorunda kalmamalarını sağlayarak Louvre’u daha keyifli bir deneyim haline getirmek istiyor. İkinci bir erişim noktasının, müzenin La Gioconda’ya giden galerilerden daha fazla alanını dolduracak ziyaretçileri geri çekeceğini umuyor.
Ayrıca günlük katılımı, pandemi öncesi zirve olan 45.000’den 30.000 ile sınırladı. “Louvre’u yeniden dengelememiz gerekiyor” dedi.
Louvre’un genel müdürü Didier Selles, Fransa’nın ulusal müzelerinin kaderinin nihai olarak devlet tarafından belirlendiğini ve Louvre örneğinde des Cars’a gönderilen görev için adaylarla kişisel olarak röportaj yapan başkan tarafından belirlendiğini söyledi. 2000’den 2009’a kadar.
2007 yılında Louvre Abu Dhabi’nin kurulmasına yönelik anlaşmayı müzakere eden Selles, Abu Dabi, Louvre’un ilk uluslararası şubesine ev sahipliği yapmak istediğinde, “konu derhal Elysée Sarayı’na iletildi ve karar orada verildi” dedi.
Son yıllarda Louvre, yaklaşık 270 milyon avroluk (288 milyon dolar) yıllık bütçesinin neredeyse yarısını üretmeyi taahhüt ederek devletten özerklik kazandı. Ancak des Cars’ın modern bir giriş, fuaye ve sergi alanı içeren master planı, Başkan Emmanuel Macron’un onayını gerektiriyor ve bunun başarılı olup olmayacağı, onun Başkan François Mitterrand olarak Louvre’a damgasını vurma isteğine ve yeteneğine bağlı. 1980’lerde piramidi yaptırdı. Bu aynı zamanda arabanın ikna kabiliyetine de bağlıdır.
Fransa’nın ve Louvre’un iki başkanı iyi geçiniyor. Des Cars bazen Macron’a geçen Kasım ayında yaptığı ABD ziyareti de dahil olmak üzere yurtdışı gezilerinde eşlik ediyor ve düzenli olarak Louvre’da resmi devlet yemeklerine ev sahipliği yapıyor.
Bu elçilik görevini kolaylıkla yerine getiriyor. Aristokrat bir aileden geliyor ve Fransa’nın tanınmış medya yorumcusu tarihçi Jean des Cars’ın kızı ve çok satan yazar Guy des Cars’ın torunu.
Meslektaşları, aynı zamanda ne havasız ne de sağlam olduğunu söylüyor.
Met direktörü Hollein, “Yaratıcıdır, yaratıcıdır, risk alır – ama aynı zamanda oldukça doğrudan da olabilir” dedi ve bunun Avrupa kültürlerinde nadir görülen canlandırıcı bir nitelik olduğunu ekledi.
Des Cars, Almanya’daki Bavyera Kralı II. Ludwig’in kalelerine yaptığı çocukluk gezisi sırasında sanat tarihi uzmanlığına (19. yüzyıl) aşık oldu. Musée d’Orsay onun için doğal bir yerdi. Attraction da dahil olmak üzere pek çok önemli serginin küratörlüğünü üstlendi. Gustave Courbet 2007’deki gösteri ve cesur bir saygı duruşu Marquis de Sade 2014 yılında Orsay’ın kardeş kurumu Musée de l’Orangerie’nin müdürü oldu.
2017 yılında Musée d’Orsay’ın başkanı olduğunda, müzeyi Paris ve banliyölerinden daha genç ve daha çeşitli bir izleyici kitlesine hitap edecek bir destinasyon olarak yeniden konumlandırmaya koyuldu.
Degas ve Picasso’nun sergileri, bale dansçıları ve akrobatların performanslarıyla birleştirildi. İddialı bir çağdaş sanat programı, Julian Schnabel ve Tracey Emin gibi sanatçıların özel sergilerde yer almasını sağladı. (Orsay’ın çağdaş programlardan sorumlu başkanı Donatien Grau şu anda Louvre’da; burada sanatçılar Kader Attia ve Elizabeth Peyton’u misafir programlara davet etti ve Belçikalı çağdaş sanatçı Luc Tuymans’ı Louvre Koleksiyonları’nda geçici olarak sergilenmek üzere mekana özel bir çalışma üretmesi için görevlendirdi. )
Orsay’da Arabalar hakkında en çok hatırlanan şey “Siyahi Modeller: Géricault’tan Matisse’e“, 18. yüzyılın sonlarından günümüze kadar Fransız sanatındaki siyah figürlere odaklanan büyük bir sergi. Müzeye ilk kez gelen ziyaretçiler de dahil olmak üzere yarım milyon ziyaretçinin ilgisini çekti ve eşlik eden programda, Fransız rapçi Abd al Malik’in sergide yer alan 1850 tarihli bir tablosundan esinlenilen performansları yer aldı: Pierre Puvis de’nin “Kılıçlı Genç Kara Çocuk” Chavannes.
Sergi, Columbia Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmacı olan ve okulun Wallach Sanat Galerisi’nde açılacak bir sergi için Orsay’dan kredi talep eden Denise Murrell’in fikriydi. Des Cars, Orsay’daki üst pozisyona başvurduğunda Murrell ile buluştu ve gösterinin genişletilmiş versiyonunun Paris’te gerçekleştirilmesini önerdi.
Murrell, “Orsay’da yapmak istediği şeylerden birinin kapıları açmak olduğunu söyledi” dedi ve şöyle devam etti: “Beyaz Avrupa kültürünün kalesi olan Empresyonizm fikrini yıkmak ve özgün ve anlamlı bir siyahi kültürün var olduğunu göstermek.” bu sanatsal çevrelerin kalbinde yer almak.
Des Cars’ın önceki işi 19. yüzyıldaki endişelerinden farklıydı: Louvre Abu Dhabi’nin temellerini atan konsorsiyum Agence France-Muséums’un bilimsel direktörüydü. Rolü, Louvre dahil 13 ortak müzeden krediler organize eden, Louvre Abu Dhabi’nin kendi koleksiyonu için eserler satın alan ve sergiler hazırlayan ekibe liderlik etmekti.
Bu proje, Louvre’un ana yararlanıcı olduğu 30 yıllık, 1 milyar euroluk (1,1 milyar dolar) bir anlaşmanın sonucuydu: Abu Dabi, bu meblağın yüzde 40’ını sadece Louvre’un adının kullanımı için ve milyonlarcasını da Louvre’un binası için ödüyor. Louvre Louvre koleksiyonlarına ve uzmanlığına erişim. 2007 yılında yapılan anlaşma ilk başta birçok Fransız müze profesyoneli tarafından kınanmıştı ve anlaşmayı Fransa’nın hazinelerini tehlikeye atan, para kazandıran bir girişim olarak tanımlamıştı. (Uluslararası insan hakları grupları da şunu yineledi: eleştirildi Abu Dabi’de Saadiyat Adası’ndaki göçmen işçilere yönelik kötü muamele nedeniyle.)
Des Cars, “Bu büyüklükte bir müzeyi sıfırdan yaratmanın pek sık rastlanan bir şey olmadığını” belirterek, kendisinin ve Fransız meslektaşlarının projeye başladıklarında “muhtemelen müzenin ne olduğu konusunda çok fazla kesinliğe sahip olduklarını” ve projeye başladıklarını kabul etti. bu kesinlikleri bir kenara bırakmak zorundaydı.
“Bir İtalyan Rönesans tablosunu Emirlik’li genç bir ziyaretçiye veya Hintli genç bir ziyaretçiye nasıl anlatırsınız?” diye sordu ve diğer kültürlerle diyalog nasıl oluşturulur? “Dürüst olmak gerekirse bu, Fransız müzeleri dünyasındaki bizlerin 15 yıl önce kendimize sormadığımız bir soruydu.”
En zor kısmın, eserleri Abu Dabi’ye ödünç verme konusunda isteksiz olan Paris’teki Louvre’daki meslektaşlarının “anlamama ve korkularını” tersine çevirmek olduğunu söyledi.
Bugün, mimar Jean Nouvel tarafından tasarlanan kubbeli bir binada yer alan Louvre Abu Dhabi, dünyanın en büyük kültürel destinasyonlarından biridir ve müze tasarımının daha küresel ve daha az Batı odaklı biçimi için bir model olarak kabul edilmektedir. Bu kredinin bir kısmının arabaya gitmesi gerekiyor.
Şimdi soru, Louvre’un yenilenmesini bilançosuna dahil edip edemeyeceğidir. Kararlılık var gibi görünüyor ancak des Cars, Louvre’un ilk kadın başkanı olmasının ek baskı yarattığını söyledi. “Çok sayıda olan beklentileri karşılamalısınız” dedi.
Musée d’Orsay’dan ayrılıp “dev okyanus gemisi” Louvre’a doğru yola çıkmaya hazırlanırken, “Bu işe yarayacak mı?” diye düşündü.
“Son 30 yılda edindiğim mesleki nitelikler ve Louvre’a olan tutkum sayesinde bugün kendimi mümkün olduğunca doğru yerde hissediyorum.”